In een verborgen schatkamer, midden in de binnenstad van Enschede, wordt de geschiedenis van de stad bewaard. Het stadarchief Enschede is geen stoffige plek vol oude boeken, maar een levendige plek waar het verleden en heden samenkomen. Hier worden mysteries ontrafeld, herinneringen gekoesterd en verloren geschiedenis opnieuw ontdekt. 

Stadsarchief Enschede Jason Tip - Uit in Enschede

Twentenaar

geboren en getogen

Jason Tip (31) werkt als archivist bij stadsarchief Enschede, en is een geboren en getogen Twentenaar. Hij studeerde geschiedenis in Nijmegen maar het dorpsgevoel, de herkenning van gezichten en de ‘ons-kent-ons’ mentaliteit trokken hem terug naar Twente. Zes jaar geleden begon hij bij de postregistratie binnen de gemeente Enschede. Drie jaar later rolde hij het stadsarchief in, omdat zijn voorganger terug naar haar thuisbasis vertrok: Engeland. 

Stadsarchief

Een dag in het

Een typische werkdag? Die bestaat niet. Het ene moment is Jason bezig met de digitalisering van archieven, het andere moment helpt hij onderzoekers op weg. Soms komen er scholen langs, soms zit hij in overleg met verenigingen of de synagoge. 

“We hebben net 80 verhuisdozen van Machinefabriek Hintzbergen ontvangen. Elke acquisitie brengt weer een stukje verloren geschiedenis terug”, vertelt Jason. Sommige documenten hebben een beperkte toegang, zoals persoonsdossiers, bijvoorbeeld uit de oorlogsjaren. In het stadsarchief liggen namelijk nog lijsten met namen van Joodse inwoners, voedselbonnen en bijvoorbeeld een opsporingsboekje van de Sicherheitsdienst. Hier zit gevoelige informatie bij. Omdat sommige betrokkenen nog in leven kunnen zijn, is de toegang tot deze documenten beperkt. 

 - Uit in Enschede
 - Uit in Enschede
 - Uit in Enschede
 - Uit in Enschede
Stadsarchief Enschede Zij Maken Enschede gang - Uit in Enschede

Stadsarchief

Het belang van het

Veel mensen denken bij archieven aan een stoffige kelder, maar dat beeld klopt allang niet meer. “We zijn eigenlijk halve ICT’ers”, lacht Jason. Toegang tot de ruimte is zeer beperkt. Elk document dat impact heeft op de overheid, van een gemeentelijk besluit tot bevolkingsadministratie, moet zorgvuldig worden gearchiveerd. Soms wordt vijf meter papier teruggebracht tot één map. Een flinke uitdaging, maar zonder dit werk zou de stad haar eigen geschiedenis kwijtraken. 

archiefstukken

Bijzondere

Wat maakt een archiefstuk écht bijzonder? Dat is lastig te zeggen, vindt Jason. Elk document vertelt zijn eigen verhaal. Neem de 80 verhuisdozen vol historische verhalen van Machine Hintzbergen of de unieke documenten uit de Tweede Wereldoorlog, stuk voor stuk indrukwekkend. 

Onlangs werd er een oude krant over de Enschedese stadsbrand van 1863 aangeleverd. Een zeldzaam stukje geschiedenis! Op dit moment ligt de krant in quarantaine om te worden geconserveerd, waarna wordt bepaald hoe dit unieke stuk het best bewaard kan blijven. Nog een bijzondere vondst: brieven van Hof Espelo uit de 15e en 16e eeuw, bijna 600 jaar oud. En zo zijn er nog veel meer bijzondere vondsten in het stadsarchief. 

 - Uit in Enschede
 - Uit in Enschede
 - Uit in Enschede
 - Uit in Enschede
Zij Maken Enschede Stadsarchief Enschede - Uit in Enschede

Leerlijn

Twentse

Niet elke gemeente in Nederland heeft een eigen archivaris, maar dat gaat veranderen. Dankzij een nieuwe wet moet elke gemeente straks een eigen archivaris hebben, die de lokale geschiedenis bewaakt. Daarom hebben de hoofden bedrijfsvoering in Twente de Twentse leerlijn voor archivarissen opgezet. De enige in Nederland. Hier krijgen gemeentemedewerkers met interesse in archivering de kans om zich te specialiseren. Door middel van gerichte cursussen en trainingen. Zo wordt ervoor gezorgd dat elke (Twentse) gemeente in de toekomst een eigen archivaris heeft. 

 

Tip! Benieuwd naar je eigen familiegeschiedenis óf ben je bezig met een onderzoek en wil je archief informatie? Maak dan een afspraak bij het stadsarchief Enschede en duik in de geschiedenis van de stad!